Kupowanie zestawu do mahjonga — jak wybrać ten najlepszy?

Ostatnimi czasy najczęściej zadawanymi pytaniami - zarówno na naszym serwerze na Discordzie, w wiadomościach na Facebooku oraz mailowo – są te poruszające kwestie, gdzie można kupić zestaw do mahjonga, ile kosztuje takowy oraz jak odróżnić zestaw do mahjonga japońskiego od innych. Wspólnie postanowiliśmy stworzyć poradnik, który powinien w pewnym stopniu rozjaśnić te frapujące kwestie.

Własny zestaw do mahjonga — czy jest mi on naprawdę potrzebny?

Zakup zestawu do mahjonga wymaga pewnego rozeznania w temacie, zwłaszcza w przypadku zestawów kupowanych za granicą, ponieważ z reguły jest on dość kosztowny. Z tego względu, zanim dokonamy zakupu, należy sobie zadać trzy bardzo ważne pytania:

1. Czy na pewno będziemy mieli cztery osoby chętne do grania?
2. Czy ze wszystkich osób chętnych do grania, przynajmniej jedna zna zasady na tyle, aby nauczyć pozostałe chętne osoby?
3. Czy ta „przynajmniej jedna osoba” umie te zasady wszystkim wytłumaczyć w sposób zrozumiały, czyli tak, aby przypadkowo nie powstała własna odmiana mahjonga?

Jeśli nie mamy czterech graczy, w tym kogoś, kto już umie grać, warto poważnie zastanowić się, czy w ogóle jest sens kupować zestaw do mahjonga. Samodzielna nauka nie jest łatwa (patrz trzygodzinne filmiki na YouTubie wyjaśniające zasady gry) i w związku z tym, nie ma sensu kupować drogiego zestawu do mahjonga po to tylko, żeby kurzył się na półce.

Zestaw do mahjonga a mata do mahjonga

Zakup samego zestawu to nie wszystko. Warto także pomyśleć o tym, aby zapewnić sobie i innym grającym jak największy komfort gry. Do tego celu idealnie sprawdzi się mata do mahjonga. Z jej wykorzystaniem nie tylko poprawimy komfort gry, ale też zadbamy o to, aby kamienie nie ulegały tak szybko zniszczeniu.

Mata do mahjonga to kawałek materiału, który rozkłada się na stole celem ochrony zarówno kamieni, jak i blatu, przed zniszczeniem. Mata do mahjonga zasadniczo nie stanowi stałego elementu zestawu do mahjonga i jest kupowana osobno.
Czy posiadanie maty jest konieczne? Granie kamieniami na twardym stole, czy nawet podłodze, jest oczywiście możliwe, ale trzeba liczyć się z takimi konsekwencjami, do których najczęściej zalicza się:

• Hałas: Dźwięk mycia (tj. mieszania) kamieni na twardym stole jest bardzo głośny i może być słyszany nawet w promieniu 50 metrów.
• Uszkodzenie kamieni: Jakkolwiek nylon, z którego wytwarzane są nowoczesne kamienie do mahjonga, jest dość trwały, to możliwe jest pojawienie się wyszczerbień czy innych uszkodzeń, które skutkują tym, że zestaw nie nadaje się do poważnej gry, jako że wyszczerbione kamienie łatwo jest rozpoznać.

Gra z wykorzystaniem maty do mahjonga z wysokimi brzegami posiada spore zalety, do których możemy zaliczyć ułatwienie budowania równego muru, możliwość dokładniejszego mieszania kamieni (listwy chronią je przed wypadnięciem z maty) oraz w przypadku Junk Maty możliwość przechowywania patyczków punktowych (点棒, tenbou) w dedykowanych rowkach.

Zakupienie maty ma jednak tę oczywistą wadę, że za nią samą oraz za jej import trzeba zapłacić. Zwłaszcza to ostatnie może być kosztowne. Wynika to z tego, że mata do mahjonga jest po zwinięciu nadal dość długa. To z kolei sprawia, że przedsiębiorstwa transportowe mogą żądać większych opłat za jej przewóz. Alternatywą dla maty do mahjonga może być kawałek sukna (ang. speed cloth, czyli materiału używanego przy produkcji np. stołów do pokera). Można także własnoręcznie skonstruować blat do mahjonga, który byłby pokryty np. wykładziną.

Przy zakupie zestawu do mahjonga należy, naszym zdaniem, rozważyć zakupienie również porządnej maty. Jeśli nie macie na nią budżetu, warto jest pomyśleć nad zorganizowaniem sobie innego rodzaju podkładki do gry.

Zestawy japońskie vs zestawy chińskie

Istnieją dwa główne rodzaje kamieni do mahjonga — chińskie i japońskie. Jak je rozróżnić? Jest na to bardzo prosty sposób. Wyróżniamy kilka kryteriów, jeśli chodzi o podział kamieni do mahjonga, a są to:

• Rozmiar: Zestawy chińskie zazwyczaj mają kamienie ok. dwukrotnie większe od kamieni z zestawów japońskich. Może to mieć znaczenie z punktu widzenia dostępnego miejsca do gry, rozmiarów maty (chińskie kamienie mogą nie mieścić się na macie) czy długości Waszych rąk. Występują też zestawy miniaturowe lub bliższe standardowym japońskim, ale duży rozmiar to pierwsza rzucająca się w oczy różnica między zestawami chińskimi a japońskimi;
• Czerwone piątki: Japońskie zestawy zawierają dodatkowo cztery czerwone piątki (赤ドラ, akadora);
• Białe smoki: Japońskie białe smoki są czystym kamieniem bez wzoru, podczas gdy chińskie oznaczone są prostokątem-ramką;
• Zielone smoki: Co prawda jedne i drugie są zapisane chińskim znakiem, niemniej jednak różnią się one czcionką, co możecie zobaczyć na zdjęciach poniżej:

Jakie są zatem różnice między zestawami chińskimi i japońskimi? Niewielkie. Japoński zestaw będzie potrzebny tylko wtedy, kiedy bardzo chcecie grać na czerwone piątki. W tym miejscu należy wspomnieć, że standardowe zasady europejskie, tj. zasady turniejowe EMA (European Mahjong Association) nie wykorzystują czerwonych piątek. Wygląd białych smoków jest z kolei wyłącznie kwestią gustu, toteż przy wyborze zestawu należy się kierować raczej względami estetycznymi lub wygodą niż tym, czy jest to zestaw produkowany w Japonii, czy w Chinach. Oczywiście kwestia tego, czy kupujecie — nazwijmy to zwykły zestaw, a zestaw japoński jest dla wielu osób ważna. Naszym zdaniem jednak zdecydowanie najistotniejsza będzie kwestia tego, czy wybrany zestaw będzie dostępny w rozsądnej cenie i będzie wyróżniał się wygodą użytkowania.

Zestawy dostępne w Polsce

Zaczniemy od zestawów najtańszych, czyli chińskich z Allegro (to te z czasem dostawy powyżej tygodnia i ceną poniżej 100 PLN). Większość z nich prawdopodobnie od razu można sobie darować, ich jakość jest zazwyczaj słaba i nie są warte twojej uwagi.

Nawet nie pytajcie nas, czy warto je kupić — nie warto. Należy jednak wspomnieć, że nie posiadamy tych konkretnych, przedstawionych powyżej zestawów i ta ocena jest wyrażona na podstawie naszych doświadczeń z chińskimi zestawami ogółem.

Wyżej cenowo stoją słynne „Grapety” czy też „Madżong”. Trzeba jednak liczyć się z tym, że kamienie w takim zestawie będą krzywe, co znacząco wpłynie na komfort gry. Tego rodzaju zestaw to dobre rozwiązanie dla początkujących, ale ostatnio jest ciężko dostępny, a jeśli już — to po zawyżonych cenach. Jeśli ktoś chce od Ciebie więcej niż 150 PLN za Grapety — prawdopodobnie nie warto.

Drugim zestawem dostępnym w Polsce są białe kamienie z e-go. W grudniu 2024 ich cena wynosi 449 PLN i należy się zastanowić, czy nie lepiej zainwestować i kupić zestawu importowanego z Japonii. Recenzja tych kamieni i porównanie ich z Grapetami jest dostępne na naszej stronie.

Zestawy dostępne w Japonii

W sytuacji, kiedy chcecie kupić tzw. Prawdziwe Kamienie Do Mahjonga, Japan — zdecydowanie najpopularniejszą w Polsce japońską marką takich zestawów są kamienie AMOS. Są one produkowane przez Taiyo Chemicals.

Kamienie te dostępne są w różnych wariantach, z różnymi kombinacjami żetonów shuugi (podobnych do tych pokerowych, nie jest nam wiadomo, żeby ktokolwiek w Polsce z nich korzystał), yakitori (opcjonalnych znaczników, niewykorzystywanych turniejowo) i innych dodatków takich jak hayahaya (mata do liczenia punktów w języku japońskim) czy kompas (opcjonalna ściąga, nieużywana przez wprawionych graczy, natomiast bardzo pomocna dla graczy początkujących). Niektóre zestawy zawierają też dołączoną matę, o której wspominaliśmy na początku tego wpisu.

Wadą japońskich zestawów jest to, że trzeba je sprowadzić z zagranicy. Koszty dostawy nie są małe i w przypadku japońskiego Amazona wynoszą około 5000 JPY (około 135 PLN za samą przesyłkę), ale za to jest szybka, bo zazwyczaj trwa mniej niż tydzień.

Czym różnią się zestawy AMOS?

Najtańszą wersją AMOS-ów jest zestaw AMOS Begin, kosztujące ok. 5500 JPY + 6200 JPY przesyłka — razem około 310 PLN. Są to kamienie nieco mniejsze, o wysokości 26mm (jeżeli spotkacie nas na konwencie, to właśnie tego rozmiaru kamieniami będziecie mieli okazję zagrać).

Idąc cenowo w górę, kolejny zestaw AMOS-ów to AMOS Smart — kosztuje ok. 6200 JPY, a przesyłka kolejne 6800 JPY, czyli około 350 PLN. Możecie również skusić się na trochę droższą wersję z kolorowymi patykami kosztującą 8600 JPY.

Smarty mają rozmiar 28 mm. Nie jest to duża różnica, jednak odczuwalna podczas gry. W skład tego zestawu wchodzą dodatkowo znaczniki yakitori, ale ich obecność nie jest konieczna do gry.

Nieco wyżej wśród AMOS-ów stoją Masters. Posiadają one znaczniki yakitori, żetony shuugi, hayahaya i kompas. Kosztują ok. 7200 JPY, przesyłka 7000 JPY, czyli około 380 PLN.

Najbardziej high-endowym zestawem AMOS-a jest Complete Gear. Różni się tym od zestawu Masters, że jest on w ładnej twardej walizce, której wnętrze i tacki są wyściełane zamszopodobnym materiałem, posiada on wszystko to, co Masters tylko żetony shuugi są bardziej premium — przypominają wyglądem żetony znane z pokerowych stołów. Jak przystało na zestaw premium, cena również się różni — trzeba liczyć się z wydatkiem rzędu 11000 JPY + przesyłka ok. 8500 JPY, co daje zawrotne 19500 JPY (ok. 520 PLN).

Przykładem zestawu all-in-one jest już komplet Prime Gear — jego zaletą jest obecność maty, natomiast wadą — brak walizki (tacki z kamieniami pakowane są do kieszeni w pokrowcu na matę, które niestety prują się i są nieco zbyt duże, co powoduje rozsypywanie się kamieni w kieszeniach). Zestaw ten kosztuje ok. 8200 JPY, przesyłka to kolejne 8200 JPY, razem około 440 PLN. To właśnie na tych zestawach uczymy gry na konwentach.

Jeśli nie lubisz Amazona, zestawy można kupić też pośrednio od producenta, używając proxy World Shipping bezpośrednio ze strony Taiyo, lub innych proxy wysyłających z Japonii, np. Zenmarket.

Inne zestawy

YMI — Yellow Mountain Imports

Są to kamienie, których dostępność w Europie czy Stanach jest dużo lepsza, są one jednak minimalnie płytsze i trochę gorszej jakości od kamieni AMOS, niemniej jednak są one tańsze od kamieni Taiyo Chemicals (Oficjalny sklep YMI na Amazon.pl wycenia zestaw na 290 PLN + darmowa dostawa). Same kamienie możecie dostać w rozmiarze 26 mm oraz 30 mm (żółte lub zielone plecki — są one odpowiednio droższe)

Zestaw “Nintendo Mahjong Tiles Yakuman Phoenix”

Dużo droższa opcja, klasyczny japoński zestaw z tyłami kamieni stylizowanymi na bambusowe, punktami-patyczkami, żetonami shuugi i znacznikiem rundy. Jego cecha szczególna to że jedynki kółek mają kształt żółwi.

Na OLX, Facebook Marketplace i eBayu możecie znaleźć dość losowe zestawy — raczej nie warto w nie inwestować, ale polecamy pytać o konkretne egzemplarze na Discordzie.

Przeczytaliście to wszystko i cena was przeraża? Jest jeszcze jedna rzecz, którą możecie zrobić — jedyne co będzie do niej potrzebne, to znajomy w Japonii lub własny wyjazd. W sklepach z przedmiotami z drugiej ręki, takich jak Hard Off, możecie znaleźć tanie i dobre zestawy — na przykład kamienie z bambusowymi tyłami. Wtedy koszt zestawu potrafi spaść nawet poniżej 1000 JPY. Oczywiście nie każdy zestaw zestawowi równy, więc warto dopytać się o opinię na przykład na naszym Discordzie. Należy przede wszystkim dopilnować, żeby kamienie nie były ukruszone ani pomazane na brzegach lub tyłach. Kamienie można pomalować samemu, jeśli kolory nieco się starły.

Wybraliście zestaw i nie jest to Prime Gear? Kochacie swój stół i nie chcecie zrujnować kamieni, za które zapłaciliście prawie pół tysiąca?
Wracamy do mat — tu również najlepszym producentem jest Taiyo. Mają dostępne dwa rodzaje mat, z miejscem na liczmany (Junk Mat) i bez tego miejsca (Light Mat).

Prawdopodobnie szukając mat natkniecie się też na takie, takie, lub takie.
Są grube, ciężkie i niewygodne. Ich jedyną zaletą jest to, że przy intensywnym mieszaniu nie przesuwają się po stole, ale przenoszenie ich, rozwijanie i zwijanie jest mało wygodne.

Inną alternatywą są maty na stoły bez listew, które można znaleźć na AliExpressie, Allegro czy na stronie Yellow Mountain Imports, jednakże granie na macie bez listew, które służą zarówno do wyrównywania murów (może być utrudnione, biorąc pod uwagę rozmiar kamieni do riichi), jak i przetrzymywania patyczków punktowych (Junk Mat).

Być może po przeczytaniu tego wpisu odnosicie wrażenie, że Taiyo nam za niego płaci — chcielibyśmy. Naprawdę byśmy chcieli. Jest to jednak po prostu najlepsza opcja, biorąc pod uwagę ceny i jakość zestawów dostępnych w Polsce.

Cła i podatki od importowanych towarów

Standardowo przy zamówieniach z zagranicy dopłacić należy 23% VAT-u i opłatę dla przewoźnika — w przypadku Poczty Polskiej jest to 8,50 PLN.
Japoński Amazon uwzględnia te opłaty przy zamawianiu zestawów, jednak przy zamówieniach przez proxy należy liczyć się z dodatkowymi, poza VAT-em i opłatą przewoźnika, opłatami za pośrednictwo mogącymi wynosić np. 10% wartości zamówienia.

Podsumowanie

Poniżej tabelka podsumowująca omówione zestawy:

Poglądowe zestawienie rozmiarów kamieni

Od lewej: Grapet 26 mm, YMI Classic 26 mm, AMOS 26 mm, AMOS 28 mm

Od lewej: Jan Marushin Renhou 27 mm, AMOS 28 mm, Jan Marushin Ran 30 mm